“Op 30 November 2024 bestond het Rotterdams Ongedocumenteerden Steunpunt 20 jaar. Reden voor een feestje? Ja en nee.

Ja, want in de afgelopen 20 jaar is de stichting uitgegroeid tot wat het is. Een onmisbare professionele Rotterdamse NGO die voor de regio het eerste aanspreekpunt is voor ongedocumenteerde migranten en ieder ander die geïnteresseerd is of informatie of advies nodig heeft. Een NGO die toegankelijk en zichtbaar is en gericht op samenwerking in de stad maar ook landelijk met partnerorganisaties. Een NGO die nu zonder ondersteuning van de gemeente Rotterdam en dus met beperkte middelen zo professioneel mogelijk probeert te werken. Een NGO die al 20 jaar lang drijft op enthousiaste en bevlogen vrijwilligers, stagiairs en medewerkers. Een NGO die al 20 jaar lang gesteund wordt door particuliere donateurs, bevlogen fondsen en betrokken Rotterdammers.               

Nee, want het ROS is na 20 jaar harder nodig dan ooit. Minister Faber is in 2024 het hardste vreemdelingenbeleid ooit gaan uitrollen met alle gevolgen van dien. Er is een buitengewoon giftig klimaat ontstaan waarbij migranten geframed worden als oorzaak van alle problemen waar Nederland momenteel mee worstelt. Het draagvlak voor humane opvang en behandeling van mensen die dat zo hard nodig hebben wordt kleiner en staat onder druk. Rotterdam spint hier garen bij. Al jaren ligt het vreemdelingenbeleid in de stad in het verlengde van wat minister Faber wil. Geen opvangtrajecten, geen Bed Bad Brood, geen subsidies, geen steun aan ongedocumenteerde ouderen, geen steun aan ongedocumenteerde jongeren.

Dit maakt het werk complex en frustrerend. Maar dit maakt ook dat wij met elkaar strijdbaar de komende 20 jaar tegemoet treden. Om te beginnen met 2025!”

Maarten Goezinnen, algemeen coördinator

Wendy Guns, voorzitter

Spreekuren

Al 20 jaar zijn de laagdrempelige inloopspreekuren op maandag- en donderdagmiddag voor veel mensen een eerste kennismaking met het ROS.

In 2024 stonden we onze bezoekers te woord met een breed scala aan maatschappelijke en juridische vragen. Dit deden we met een team van vijf stagiairs (MBO en HBO studenten Social Work), zes vrijwilligers (waaronder twee phd onderzoekers) en medewerkers.

Veelvoorkomende onderwerpen waren toegang tot medische zorg, signalen van arbeidsuitbuiting, het verkrijgen van een verblijfsvergunning in Nederland en opvang (ter voorkoming) van/bij dakloosheid. Terugkeerondersteuning naar het land van herkomst en helaas ook hulpvragen rondom partnergeweld/geweld achter de voordeur zagen wij toenemen.

Daarnaast gaven wij door het uitgeven Erasmus (medische) paspoorten mensen informatie over de CAK-regeling voor Onverzekerbare Vreemdelingen. Dit helpt zorg- en hulpverleners te informeren over de declaratie van medische kosten, wat de toegankelijkheid van zorg voor onze doelgroep vergroot. Ook hopen we hiermee bij te dragen aan preventie van fysieke/mentale klachten. In 2024 hebben we ruim 355 nieuwe bezoekers geregistreerd en iets meer dan 1000 Erasmuspaspoorten nieuw uitgeschreven of verlengd.

Cijfers voorkomende nationaliteiten in 2024

De bovenstaande grafiek geeft weer wat de meest voorkomende nationaliteiten in 2024 zijn geweest. De meeste bezoekers komen uit de 18 genoemde landen. Een groot aantal is verdeeld onder de categorie ‘overig’ en bestaat uit bezoekers uit ruim 63 verschillende landen. De top 3 nationaliteiten die wij het meest voorbij zagen komen waren Marokko, Suriname en Indonesië.

Samenwerking en communicatie

Het Rode Kruis is een belangrijke partnerorganisatie van ROS die ondersteunt door tijdelijke noodoplossingen, zoals het verstrekken van boodschappenkaarten. Ook ondersteunt het Rode Kruis bij tijdelijke noodopvang; dit biedt ROS de ruimte voor dossieronderzoek en vervolgopvang (wanneer mogelijk) met juridische begeleiding. Er is een toename in de verzoeken tot noodopvang, zeker sinds het stopzetten van de LVV (Bed Bad Brood-regeling).

Wij leggen daarnaast ook steeds meer contact met ziekenhuizen, huisartsen en specialisten wanneer medische zorg noodzakelijk is. Samenwerking met wijkteams, Moeders van Rotterdam en andere sociaal werkers in de stad zijn ook geïntensiveerd.

Door nauwer samen te werken met Fairwork weten we ook vaker bezoekers te wijzen op arbeidsrecht en hoe te handelen bij arbeidsuitbuiting.

Daarnaast nodigen wij bezoekers altijd uit om de Nederlandse taal te oefenen op onze taalschool of een verwijzing te maken naar taalscholen in de buurt van waar iemand leeft.

Vice Versa

Stichting ROS biedt hulp bij vrijwillige terugkeer naar het land van herkomst.

Afgelopen jaar is het project Vice Versa 6.0 afgerond en werd 7.0 opgestart. 60 deelnemers werden begeleid door Shushan, Reinout en Johanna om een duurzame toekomst in land van herkomst mogelijk te maken. Met ‘duurzame toekomst’ bedoelen we dat mensen de kans krijgen om met een realistisch plan qua wonen, werken, netwerk, school, zorg en andere belangrijke zaken een goede nieuwe start te maken in hun land van herkomst. Soms na heel wat jaren afwezigheid.

22 deelnemers zijn daadwerkelijk teruggekeerd. Terugkeerlanden waren: Azerbeidzjan, Eritrea, Filippijnen, Ghana, Indonesië, Kaapverdië, Kazachstan en Suriname.

Ook dit jaar kwamen we weer bijzondere verhalen tegen, onder meer twee mannen op leeftijd die na een lang en zorgvuldige voorbereiding terugkeerden, nadat hun medische situatie was gestabiliseerd en vanuit hun omgeving voldoende steun kwam voor hun plannen. En er kwamen twee jonge gezinnen met een pasgeboren kind uit Centraal Azië in begeleiding.

Ook worstelden we met enkele vastgelopen casussen van ‘oude bekenden’. Waaronder de man van 73 uit Zuid-Afrika die niet erkend wordt door zijn land. Aan een NRC verslaggever vertelde hij zijn meest recente ‘plan’ voor terugkeer naar zijn land, en hij bedoelde dat niet eens helemaal als grap: hij zou een auto kopen, die ‘volstoppen met pakjes Marlboro’ en bij elke landsgrens tussen Spanje en Zuid-Afrika de grenswachten omkopen met een slof sigaretten. Het trieste is dat na jaren dingen geprobeerd te hebben zijn zaak compleet lijkt te zijn vastgelopen. Hij kan niet terug en mag hier niet blijven. Hij kan als oud-LVV-deelnemer vanwege zijn leeftijd en medische status nog wel aanspraak maken op een vorm van minimale opvang in Rotterdam. Voorlopig.

Jong gezin uit Kazachstan vliegt terug naar hun toekomst

K. en zijn gezin (zie foto hierboven) vroegen om begeleiding in juni 2024, ze kenden het ROS van een eerder bezoek aan ons spreekuur. Ze hadden op dat moment geen vast verblijfadres, wel hoge medische rekeningen. Samen met een contactpersoon uit de Kazakhs-Oezbeekse gemeenschap bespraken wij hun situatie met hen. Wat was er nodig op de korte termijn? Wat was de wens van het koppel voor hun toekomst? En vooral ook voor de toekomst van hun baby van zes maanden?

De vader van het gezin had tien jaar in Zweden gewerkt, in de logistiek, en werd in 2023 door een Nederlandse werkgever naar Nederland uitgenodigd. De werkvergunning bleek echter niet goed geregeld en hij moest al snel stoppen met deze baan. Op dat moment waren ze graag op eigen kracht teruggekeerd maar de geboorte van hun eerste kind was op al te dichtbij. In december dat jaar werd de baby geboren en gingen zij aan de slag met het verkrijgen van de juiste reisdocumenten. Intussen raakte hun geld steeds verder op.

Onder begeleiding van Vice Versa lukte het om de bureaucratische drempels te overwinnen en de baby erkend te krijgen. Het gezin werd in die periode dakloos, gelukkig konden we een tijdelijke plek voor hen regelen in de ROS opvang. Zo konden ze de laatste voorbereidingen treffen zonder steeds na te moeten denken of ze de week erna nog wel een slaapplek zouden hebben.

Bij de voorbereidingen hoorde ook een kennismaking met de ERSO partnerorganisatie in Kazachstan, met dank aan VluchtelingenWerk Nederland. Dat bleek een prettige en betrouwbare hulpverlener. Met hen is het herintegratieplan vooraf goed doorgesproken. Het gezin besloot hun terugkeerbudget te gebruiken om een stukje land en bouwmaterialen te kopen, om zelf met hulp van familie een eigen huis te kunnen bouwen. Dat gaf veel vertrouwen in een stabiele toekomst in Kazachstan. In oktober 2024 stapten ze op het vliegtuig.

Het werd bijzondere hereniging met hun familie, want de opa’s en oma’s van het jongetje konden voor het eerst na tien maanden hun kleinzoon ontmoeten. K. had binnen drie maanden na terugkeer al weer een baan gevonden, bij een bank. Het gezin liet ons meermalen weten dat ze heel blij zijn om weer terug te zijn.

Opvang

De noodopvang voor ongedocumenteerden op Katendrecht

‘Wij hopen dat u zo kort mogelijk bij ons in de opvang blijft.’ Dat krijgen nieuwe bewoners vaak te horen. Immers, de opvang van het ROS is een noodopvangvoorziening waar het onwenselijk is om lang te verblijven en als je de opvang verlaat is er veelal een betere, duurzamere oplossing gevonden.

Voor zowel de LVV als de ROS opvangbedden hebben wij de regel gehanteerd dat opvang in eerste instantie voor de duur van 6 maanden is. 

Het afgelopen jaar hebben we 17 bedden gereserveerd voor de LVV en hebben in LVV-verband 20 mensen opgevangen. Over het hele jaar had de LVV een bezettingsgraad van 75%. In de hoofdzaak waren dit alleenstaande vrouwen en enkele mannen die vanwege leeftijd of medische kwetsbaarheid beter bij ons opgevangen konden worden dan bij andere instanties.

Eind 2024 zijn 10 mensen nog in begeleiding, 2 zijn vrijwillig teruggekeerd, 2 hebben een verblijfsvergunning gekregen, 4 zijn doorgestroomd naar de rijksopvang (AZC) en 2 mensen zijn vertrokken met onbekende bestemming (MOB).

Naast de 17 LVV bedden hebben we 5 bedden beschikbaar gesteld voor mensen die buiten de LVV vielen maar toch opvang nodig hadden. 

Hier zaten bijvoorbeeld ook moeders met kinderen bij. Van deze mensen zitten er 12 zitten nog in begeleiding, 1 is vrijwillig teruggekeerd, 5 hebben een verblijfsvergunning gekregen en 3 zijn doorgestroomd naar de rijksopvang.

In totaal hebben we in 2024 aan 42 mensen opvang geboden. Naar het einde van het jaar toe zagen we een toename in opvangvragen, een duidelijk signaal dat opvang hard nodig blijft.

Activering

Toekomstoriëntatie

In 2024 hebben ruim 17 mensen deelgenomen aan Toekomst Oriëntatie, verdeeld over twee cursussen rond januari en december. Elke cursus bestond uit 9 à 10 bijeenkomsten, waarin het ROS informatie deelde over de rechten en plichten van mensen die ongedocumenteerd in Nederland verblijven. De eerste workshop in januari kende een grote groep deelnemers. Iedereen was actief en aanwezig. Er heerste een goede groepsdynamiek: de deelnemers waren betrokken en stelden veel vragen over het leven zonder papieren in Nederland.

Het begin van de cursus staat altijd in het teken van basisrechten. Veel deelnemers zijn onbekend met het recht op medisch noodzakelijke zorg via de CAK-regeling. Dit wordt daarom uitgebreid besproken. Verderop in de cursus gaat het onder mee over veilige aangifte en veiligheid rondom politie en detentiecentra. Dit jaar mochten we de wijkagent als gastspreker ontvangen. Hij vertelde over het aangifteproces en hoe dat in zijn werk gaat. De deelnemers waren hierop voorbereid en durfden tijdens de bijeenkomst vele vragen te stellen over het doen van aangifte op een veilige manier. Duidelijk werd dat de politie er ook voor hen kan zijn.

Naast praktische vraagstukken bespraken we ook complexere onderwerpen zoals de vier  toekomstperspectieven; een illegaal verblijf in Nederland, een legaal verblijf in Nederland, terugkeren naar land van herkomst of doormigratie. Dit zogenaamde ‘vier deuren-principe’ geeft ook de mogelijkheid om uitleg te geven over de verschillende soorten verblijfsrecht in Nederland. Basis onderdelen van de procedures worden dan met de deelnemers doorgenomen. Bij het maken van een keuze voor de meest gewenste deur wilden alle deelnemers logischerwijs graag een verblijfsvergunning ontvangen; toch biedt de cursus hen de ruimte om verder te denken dan die eerste voorkeur en te onderzoeken wat een Plan-B voor hen zou kunnen zijn.

Naast deze moeilijkere thema’s was er ook ruimte voor positiviteit. We ontdekten samen de talenten van de deelnemers door middel van verschillende activiteiten. Er werden doelen vastgesteld voor de komende bijeenkomsten en naarmate de groep elkaar beter leerde kennen werd er ook steeds meer gedeeld met elkaar. De deelnemers hadden een goede onderlinge band en ondersteunden elkaar actief. Velen wisselden contactgegevens uit en hebben contact behouden om elkaar te ondersteunen. De groep groeide hecht samen en durfde ook persoonlijke en moeilijke ervaringen met elkaar te delen. Het was bijzonder om te zien hoe openhartig deelnemers spraken over zware periodes in hun leven. We sloten de Toekomst Orientatie succesvol af met een gezamenlijke maaltijd en een vergroot bewustzijn over de rechten en plichten, toegang tot zorg en medicatie, politie en detentie, juridische mogelijkheden, toekomstperspectieven, talenten en netwerk, mentale gezondheid en terugkeer naar eigen land.  Totaal aantal deelnemers in 2024: 17.

Taalschool

Wie geen verblijfsvergunning heeft, krijgt geen inburgeringscursus en kan zich niet zomaar inschrijven bij een taalschool.

Bij het ROS geven 6 enthousiaste vrijwillige taaldocenten voor deze mensen echte taalles, dus geen taalcafé! Al 20 jaar komen elke werkdag tussen 10.00 en 12.00 gemotiveerde cursisten binnen, schrijven hun voornaam op het bord (tot zover de registratie) en gaan zitten om te luisteren naar een geanimeerde les van één van de docenten. En zo dus ook gedurende heel 2024, op de schoolvakanties na.

Er werd het afgelopen jaar lesgegeven op 3 niveaus van A0 tot B1 aan gemiddeld 20 cursisten per ochtend. Aangezien eenieder zolang er plek is welkom is bij de taallessen is het een bont gezelschap van ongedocumenteerde cursisten, gedocumenteerde statushouders, Oekraïense vluchtelingen, oudkomers en soms zelfs een enkele expat of internationale student.

We controleren niet aan de deur, want juist de laagdrempeligheid en het ontmoeten is belangrijk en past bij ROS.

Juridische begeleiding

In 2024 hielpen wij bezoekers met verschillende soorten juridische procedures.

Uit onze registratie blijkt dat 23 bezoekers bij ons zijn langsgekomen voor informatie over de zogenaamde ‘Chavez-procedure’, oftewel het verkrijgen van verblijfsrecht in Nederland op basis van de zorg en opvoeding die iemand biedt aan een Nederlands minderjarig kind. Voor ruim 20 van deze mensen hebben wij de Chavez-regeling daadwerkelijk in gang gezet.

Elk jaar komen we mensen zonder papieren tegen die in Nederland een geworteld bestaan hebben opgebouwd, soms al decennialang. Voor deze groep proberen we een dossier op te bouwen om een 8 EVRM-procedure (European Convention on Human Rights) te starten. Iedereen heeft recht op respect voor zijn privéleven, gezinsleven, woning en correspondentie. Deze procedure verloopt echter vaak moeizaam, doordat er vaak moeilijk te verkrijgen bewijsmateriaal nodig is dat aantoont dat iemand een bestaan in Nederland heeft opgebouwd, binding heeft met Nederland, een sterk netwerk heeft, hechte persoonlijke banden heeft of dat er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie.

We zien met regelmaat ook, voornamelijk, oudere bezoekers voorbij komen op de spreekuren. Vaak betreft het mensen die ernstig ziek zijn of chronische zorg krijgen. Daar waar we met behulp van advies van advocaten en een uitgebreid (internationaal) netwerk kans zien voor een zogenaamde art. 64 procedure starten we deze met de bezoeker op. Dit kan leiden tot tijdelijk uitstel van vertrek, hierdoor kan de bezoeker zijn behandelingen afronden en hopelijk toewerken naar betere gezondheid. Een enkele keer leidt het ook tot afgifte van een medische vergunning; de gezondheid is chronisch zo slecht en onbeschikbaar en ontoegangelijk in land van herkomst. Dit vergt een lange adem van begeleidende (opvang) organisaties en de persoon zelf.

Niet alleen  vanuit het spreekuur maar ook vanuit contactmomenten met verschillende organisaties en individuen wordt het ROS gevraagd te ondersteunen met het opstarten van een juridische procedure. We voeren vervolgens juridische checks uit, stellen op basis van alle relevante persoonlijke en dossier informatie en huidige wet en regelgeving een advies op en bespreken deze met de bezoeker. Bij een positieve en dus kansrijke juridische check starten we samen de procedure op.

Uitdagingen en vragen tijdens het spreekuur

Tijdens het spreekuur komen diverse vragen naar voren. We zien steeds meer bezoekers die zijn uitgeprocedeerd of een Dublin-claim hebben ontvangen. Ook constateren we een significante toename van vragen over dakloosheid en opvangmogelijkheden, vaak in combinatie met multi-problematiek zoals schulden bij iemands netwerk, een gebrek aan netwerk, geen geld en psychische en/of lichamelijke klachten.

Passende opvang vinden binnen en buiten Rotterdam wordt mede door het wegvallen van de LVV (gesubsidieerde opvang) steeds vaker onmogelijk. We moeten vaker bezoekers terug de straat opsturen; vanuit die positie is het echter erg lastig om een samenwerking op te starten om juridisch perspectief op te starten voor legaal verblijf of te werken aan terugkeer naar land van herkomst.

Niet geheel toevallig is met de ondersteuning van Nicolien de Gier (onderzoekster naar geweld in afhankelijkheidsrelaties bij (on)gedocumenteerde partners) tijdens de spreekuren ook het thema partnergeweld/geweld achter de voordeur meer op de voorgrond getreden. Doordat Nicolien een deel van haar onderzoek uitvoert bij het ROS zijn meerdere casussen in beeld gekomen. Een nauwe samenwerking met Politie, Veilig Thuis en andere betrokken organisaties uit dit specifieke werkveld leidde helaas niet altijd tot oplossingen. Angst voor veilige aangifte, een gebrek aan ondersteunend netwerk/familie en een tekort aan bedden voor deze doelgroep maakt dat in veel gevallen het slachtoffer blijft waar hij/zij is. Met alle gevolgen van dien.

Maatschappelijke begeleiding

Alle mensen in de opvang krijgen maatschappelijke begeleiding. Bij de een is die intensiever dan bij de ander en daarbij maken we gebruik van de methodiek van de leefgebieden. Op het gebied van verschillende domeinen (gezondheid – financiën – netwerk – dagbesteding) begeleiden we naar een grotere zelfredzaamheid. 

Begeleiding werd gegeven door maatschappelijk begeleiders met ondersteuning van stagiaires Social Work.

Lunches

Elke woensdagmiddag is op de Rechthuislaan ruimte voor informeel samenzijn, uitwisseling en gastvrijheid. In 2024 stonden deze middagen voornamelijk in het teken van lekker eten, dankzij het kookboekproject (zie onder). Mede dankzij de inzet van vrijwilligers en stagairs werd er wekelijks samen gegeten, in de tuin gewerkt, spelletjes gespeeld, soms gewandeld of gesport en gebruik gemaakt van de naaimachines.

Ongedocumenteerd zijn heeft gevolgen op je stressniveau, mentale en fysieke gezondheid, kwaliteit van slaap en levert niet zelden een sociaal isolement op. In plaats van top-down hulpverlening, zoals vaak de reflex bij deze doelgroep, proberen we via de woensdagmiddagen in gezamenlijkheid een oplossing voor deze problemen te creëren. Onderling ontstaan vaak cultuur- en taalgrenzen overstijgende vriendschappen, worden tips en contacten gedeeld, en maken bezoekers plannen voor gezellige activiteiten, zoals een barbecue.

ROS Kookboek

2024 was een jaar vol betekenisvolle momenten, waarin we samen met de bewoners en bezoekers van ROS nieuwe herinneringen hebben gemaakt. Eén van de meest bijzondere prestaties was de lancering van ons allereerste kookboek ‘KOKEN MET ROS’ in april. We hadden niet verwacht dat het zo'n succes zou zijn, maar tussen april en december hadden we de hele eerste druk van 500 exemplaren verkocht! Het boek bevat prachtige, soms verdrietige maar vooral veerkrachtige verhalen die met een warm hart zijn gedeeld. In december brachten we, om het 20-jarig jubileum van ROS te vieren, alweer een tweede druk uit, met een aantal nieuwe recepten.

Er is een samenwerking aangegaan met de landelijke uitgeverij Van Gennep die ons kookboek via de reguliere boekhandels te koop aanbiedt. Daarnaast is het ook altijd nog mogelijk om via onze website te bestellen.  

Dreamers

Het leven van ongedocumenteerde jongvolwassenen is ingewikkeld. Je hebt geen invloed gehad op de keuzes die ouders ooit maakten en dat maakt dat jij helemaal na je 18e vastloopt. Een studie of opleiding is ingewikkeld, een bijbaantje kan niet, studiefinanciering mag niet, rijlessen nemen mag niet, alleen op vakantie kan niet enzovoort.

Maatwerk is noodzakelijk en bij het ROS hebben wij het in 2024 weer enkele jongeren begeleid waaronder Valerie (gefingeerde naam). Valerie heeft voor haar MBO-opleiding Social work stage bij het ROS gelopen. Stagelopen is altijd ingewikkeld en kan op de meeste plekken niet als je ongedocumenteerd bent. Het wordt gezien als werk en dat mag niet. Ook is er meestal een verzekering nodig en een VOG verklaring.       

Valerie (22) was hele leven [ongedocumenteerd] in Nederland, nu heeft ze verblijfsvergunning: ‘Er is zóveel mogelijk’ | Binnenland | AD.nl

Naast Valerie hebben we onder andere een drietal jongeren (Azerbeidzjan, Armenië en Albanië) begeleid richting een studieverblijfsvergunning waarmee zij zijn gaan studeren aan de Hogeschool in Rotterdam.    

Oud en Ongedocu-menteerd

Buiten de Surinaamse ouderen (geboren vóór 1975) om voor wie er in 2024 een generaal pardon is gekomen, hebben we in samenwerking met De Pauluskerk in 2024 aandacht gevraagd voor de groep oudere ongedocumenteerden in de stad. 55+ ers die al lang ongedocumenteerd in Nederland zijn. Een perspectief is vaak lastig te bepalen en op de korte termijn al helemaal niet haalbaar. We gunnen hen rust, een stabiele leefplek, deskundige begeleiding, een rustige stabiele oude dag.

De Pauluskerk heeft opvang verzorgd voor een aantal oudere mannen en wij hebben dit gedaan voor 3 vrouwen.

Terugkeer is een optie die vaak al lang geleden is onderzocht en op niets uitgelopen. Familiebanden zijn verbroken of buitengewoon ingewikkeld. Specifieke juridische begeleiding is nodig voor indien van toepassing een verblijfsvergunning op medische gronden of op 8EVRM, recht op privé of familieleven in Nederland.

Campagne voor behoud van de BBB

Nadat minister Faber het afgelopen jaar daadwerkelijk rijksfinanciering stopzette voor de LVV reageerden 4 van de 5 deelnemende steden (Eindhoven, Groningen, Amsterdam en Utrecht) meteen met de reactie: dan doen we het zelf! Onverantwoord om mensen op straat te zetten. Rotterdam zag dat anders. Het rechtse college van Denk, Leefbaar Rotterdam, D66 en VVD had ooit al afgesproken dat een ongedocumenteerden opvang in de stad enkel en alleen zou kunnen met geld van het Rijk. Om dit tij te keren zijn de handen in elkaar geslagen en heeft de 2e helft van 2024 in het teken gestaan van actie.

Met hulp van betrokken partners, als het NOO, Formaat en Take-a-Way, betrokken Rotterdammers en raadsleden hebben we het probleem geagendeerd in de raad en commissie. Er zijn felle debatten gevoerd en we hebben ingesproken. Er zijn moties ingediend en schriftelijke vragen gesteld.

Petitie

Er is een petitie gemaakt en rondgegaan in de stad. We waren verheugd en trots om meer dan 10.000 handtekeningen aan te kunnen bieden aan burgemeester Schouten en wethouder Achbar.     

Demonstratie

En er was een demonstratie. Met meer dan 1000 mensen hebben we op stationsplein en voor het stadhuis gedemonstreerd met de strijdkreet: “Geen gekloot, Bed Bad Brood!”.

En er is zeer veel media aandacht geweest.

Niets is voor niets, maar ondanks alle inspanningen en druk hielden de coalitiepartijen elkaar vast en bleven bij hun standpunt: geen Rijksgeld? Dan geen opvangvoorziening. Er gaat geen Rotterdams geld naar ongedocumenteerden.  

De rechtszaak

Door een uitspaak van het Europees hof in september 2024 ontstond ruimte om de minister te dwingen minimale opvangvoorzieningen te organiseren voor ongedocumenteerden. Advocaat Pim Fischer, die ook aan de wieg van de oude Bed Bad Brood regeling uit 2014 heeft gestaan, is in november aan de slag gegaan in eerste instantie voor 25 mensen in de Rotterdamse LVV. In Rotterdam, omdat de situatie hier het nijpendst was en op straatzettingen dreigden.

En met succes. De rechtbank oordeelde dat bezwaar tegen het besluit van de minister gegrond was en een voorlopige voorziening werd toegekend. Voorlopig kunnen deze mensen nog gebruik maken van opvang bij het Leger des Heils en het ROS. In 2025 wordt deze strijd vervolgd.

Het Actienetwerk

In 2024 heeft het ROS Rotterdam vertegenwoordigd in het landelijk Actienetwerk ongedocumenteerden. Een initiatief wat is opgestart vanuit het Kansfonds en van waaruit gewerkt wordt aan meer landelijke samenwerking en het versterken van een landelijke structuur. Binnen dit netwerk heeft het ROS het afgelopen jaar deelgenomen aan een tweetal deelprojecten.

Met het project Jongeren en werk is er verder onderzocht op welke manier en onder welke voorwaarden jongvolwassenen met een gerichte vakopleiding  en middels een werkvergunning een passende baan kunnen vinden. Met name in de sectoren met grote schaarste als techniek en zorg.

Met het project Likely en Unlikely friends is er gewerkt aan het verbeteren van de relatie met de politie in in eerste instantie Den Haag en Rotterdam. In de praktijk is een goede relatie met de politie belangrijk en is het van belang dat de politie bekend is met de rechten en plichten van ongedocumenteerde stadgenoten. Het kunnen doen van veilig aangifte is een groot goed en een voorbeeld waarbij het in de praktijk vaak mis gaat.

In 2025 wordt hieraan verder gewerkt.         

Fondsen

Het ROS was in 2024:

 Adinda, Anne, Benjamin, Bing, Devika, Ester, Eva, Frances, Has, Herica, Herman, Hester, Jasmina, Jennifer, Jeroen, Johanna, Jule, Katja, Lamya, Loek, Maarten, Marc, Marie, Marleen, Metasebia, Nicolien, Nur, Pierre, Ramazan, Reinout, Salah, Samir, Sherry, Shushan, Wendy, Wim en Xiao Wen